O κορυφαίος ύστερα όμως απ' τον Έλληνα Δημοσθένη, Ρωμαίος φιλόσοφος Κικέρων έγραψε ότι: 'Μπορεί να οικοδομηθεί η φιλία, αλλά μόνο υπό την αίρεση ότι οι άνθρωποι είναι ενάρετοι, δεν τους κυριεύουν μεγάλα πάθη, έχουν αίσθηση της ισότητας και της δικαιοσύνης και δεν απαιτεί ποτέ ο ένας απ' τον άλλον τίποτε άτιμο ή ανήθικο. Ο ένας πρέπει να είναι αφοσιωμένος στον άλλον, να υπάρχει αλληλοεκτίμηση κι αλληλοσεβασμός. Όποιος αφαιρεί απ' τη φιλία τον σεβασμό, την απογυμνώνει απ' το μεγαλύτερο στολίδι της'. Αυτός είναι ο ορισμός της συντροφικότητας, όπως την εννοούμε κι εμείς. Ο Βίκτωρ Ουγκώ των 'Αθλίων' είπε: 'Οι μεγάλοι κίνδυνοι έχουν μια ομορφιά: φέρνουν στο φως τη συντροφικότητα των ξένων'. Στον μεγαλύτερο κίνδυνο γαλουχούνται οι ψυχές, πάλονται και συναντούν η μία την άλλη. Οι ξένοι κάποτε γίνονται σύντροφοι κι αλυσοδένονται με όρκους πίστεως κι αφοσιώσεως ο ένας προς τον άλλο.
Στην συντροφικότητα δεν υπάρχει ασφάλεια, διότι δεν αποτελεί καταφύγιο αδυνάτων. Στην συντροφικότητα εδράζεται η δύναμις. Ο Χένρι Θόρω είπε: 'Αγαπώ να είμαι μόνος. Ποτέ δεν βρήκα το σύντροφο, που είχε τόση συντροφικότητα όση η μοναξιά'. Οι σύντροφοι νικούν την μοναξιά κι αγκαλιάζουν ο ένας τον άλλον στην μάχη για το κοινό ιδανικό τους. 'Δεν είναι τι κοιτάς που έχει σημασία. Είναι τι βλέπεις'. Οι σύντροφοι βλέπουν έναν κοινό σκοπό που υπερβαίνει οτιδήποτε ανάγεται στον μικρόκοσμο. Ό,τι βλέπουν είναι αόρατο στους άλλους. Δεν κοιτάζουν αριστερά ή δεξιά, τουναντίον ατενίζουν τον σκοπό τους με βλέμμα που δεν παρεκκλίνει. Ο μέγας Σωκράτης είπε: 'Τους φίλους πρέπει να τους ευεργετούμε και στους εχθρούς όχι να κάνουμε κακό, αλλά να τους κάνουμε φίλους. Και σ' αυτόν που απειλεί: 'Άμα σε πιάσω θα σε φονεύσω', ν' αντιτάσσουμε την απειλή 'Άμα σε πιάσω θα σε κάνω φίλο'. Αυτά τα λόγια απηχούν μία ιδανική εξωτερίκευση της συντροφικότητας. Ο μυσταγωγικός Ντοστογέφσκι έγραψε ότι: 'Η ελεημοσύνη διαφθείρει κι εκείνον που παίρνει. Επίσης δε λύνει το πρόβλημα, γιατί το μόνο που κάνει: αυξάνει τη ζητιανιά'. Η συντροφικότητα εδράζεται στην ιδανική ανιδιοτέλεια, την ατελή προσφορά. Η προσφορά αυτή αγγίζει την έλλειψη νοήματος-κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αυτή η προσφορά είναι αληθινή.
Σύντροφε, εσύ που αναζητάς το μονοπάτι σου στην γύμνια της εποχής, σου δείχνουμε ένα δρόμο. Δώσε τα πάντα κι ας χάσεις τα πάντα. Είναι ο μόνος τρόπος για να μην χάσεις ποτέ.
Ο Αριστοτέλης μας δίδει τον πληρέστατο και μοναδικό από άποψη φιλοσοφικού βάθους, ορισμό της συντροφικότητας. 'Φιλία εστί μία ψυχή εν δυσί σώμασιν ενοικουμένη'. Δηλαδή: Η φιλία [ή η αγάπη] είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δυο σώματα. Φιλέω-ώ (ή στέργω) σημαίνει αγαπάω-ώ. Φίλησις η αγάπη. Φιλητόν το αντικείμενο της αγάπης. Φιλία η αμοιβαία έλξις ανάμεσα σε δύο πρόσωπα που συνδέονται με δεσμούς αίματος ή άλλους. Οι δεσμοί αίματος είναι μία βαθύτατη έκφρασις πνεύματος. Οι σύντροφοι που δίνουν το αίμα τους στον κοινό σκοπό ενώνονται πρωτίστως πνευματικά. Ο φίλος τον φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκει. Άνευ κινδύνου οι άνθρωποι βόσκουν στην έρημο του ξένου.
Ο Αριστοτέλης, στην πραγματεία του 'Ηθικά Νικομάχεια' (1158α 1-20) ερμηνεύει σε τι στηρίζεται η φιλία. Λέγει: 'Ανάμεσα στους στρυφνούς και γέρους αναπτύσσεται φιλία, τόσο πιο σπάνια, όσον είναι πιο στρυφνοί κι όσο τους ευχαριστεί λιγότερο η συναναστροφή με τους συνανθρώπους των. Επειδή οι φιλικές διαθέσεις κι η κοινωνικότητα είναι, όπως φαίνεται, ιδιαίτερα κατάλληλα για την διατήρηση και σύναψη φιλικών σχέσεων. (5) Γι' αυτό οι νέοι γίνονται γρήγορα φίλοι, όχι όμως κι οι γέροι. Γιατί κανένας δεν κάμνει σύνδεσμο μ' εκείνους κοντά στους οποίους δεν βρίσκει απόλαυση. Κάτι όμοιο συμβαίνει και με τους στρυφνούς. (Αλλά τέτοιοι άνθρωποι είναι δυνατό να επιθυμούν το αγαθό και να έρχονται βοηθοί σε μιαν ανάγκη), πραγματικοί όμως φίλοι δεν μπορούν να είναι, ένεκα του ότι δεν έρχονται σ' επικοινωνία μεταξύ τους και δεν βρίσκουν ευχαρίστηση ο ένας κοντά στον άλλο, (10) πράγμα που είναι ένα από τα κυριότερα στοιχεία της φιλίας.
Φίλος με την έννοια της αληθινής φιλίας δε μπορεί να είναι κανείς με πολλούς ανθρώπους, όπως δεν μπορεί αν είναι ερωτευμένος με πολλά πρόσωπα συγχρόνως. Γιατί η πραγματική φιλία μοιάζει με την υπερβολή, και η υπερβολή όταν πρόκειται για αγάπη, στρέφεται, απ' τη φύση της σ' ένα ορισμένο πρόσωπο. Και φυσικά, δεν είναι δυνατό, ν' αρέσουν πολλοί στο μεγαλύτερο βαθμό στο ίδιο πρόσωπο. (15) Εκτός απ' αυτά πρέπει ν' αποκτήσει κανείς με μακροχρόνια επικοινωνία σχετική πείρα (για το χαρακτήρα τους), πράγμα πάρα πολύ δύσκολο. Είναι ενδεχόμενο, όταν πρόκειται για συμφέρον κι ευχαρίστηση ν' αρέσει κάποιος σε πολλούς, γιατί είναι πολλοί οι τέτοιοι, κι η (αμοιβαία) παροχή υπηρεσιών χρειάζεται λίγο χρόνο.
Απ' τα δύο αυτά είδη των φιλικών σχέσεων, εκείνη που μοιάζει με την αληθινή φιλία είναι εκείνη που στηρίζεται στην απόλαυση, όταν οι δυο φίλοι συμπεριφέρονται μεταξύ τους με τον ίδιο τρόπο, ή όταν ο ένας βρίσκει ευχαρίστηση στον άλλον ή τα ίδια πράγματα. (20) Τέτοια είναι η φιλία των νέων, επειδή σ' αυτούς επικρατεί περισσότερο η ιδεαλιστική πλευρά, ενώ εκείνη η φιλία που βασίζεται στο συμφέρον θυμίζει καπηλεία. (Μτφρ. Β. Μοσκόβης. 1993. Αριστοτέλους 'Ηθικά Νικομάχεια'. Ι–ΙΙ. Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη).
Ο Κικέρων που αναφέραμε στην αρχή έγραψε το 'Περί φιλίας' το 44 π.Χ.: στη συνέχεια το έργο πήρε τον τίτλο 'Λαέλιος'-Laelius de amicitia. Ο Κικέρων έγραψε το έργο αυτό για τον φίλο του Αττικό, ο οποίος του το είχε ζητήσει. Λόγω της σπουδαιότητας των ανθρωπίνων δεσμών στην αρχαία Ρώμη, το έργο έγινε πολύ γνωστό. Το κείμενο προσέφερε αιτιολογημένα ηθικά κριτήρια στη φιλία.
Αν ρωτούσαμε τον Μέγα Αλέξανδρο 'Ποιον ορισμό θα έδινες για σένα με μια ΛΕΞΗ, τι είσαι, τι ήσουν'; θ' αποκρινόταν: ΚΥΝΗΓΟΣ, την Εποχή των Ονείρων ήμουν κυνηγός, την Εποχή των Ανέμων είμαι ΟΝΕΙΡΕΥΤΗΣ. Τι σημαίνει Ονειρευτής; Σημαίνει την κατάκτηση της Αθανασίας στην Αιωνιότητα του Πνεύματος. Την δυνατότητα να ταξιδεύεις στον χρόνο στον χώρο με τα φτερά της Γνώσης. Να επιστρέφεις απ' την Δύση ξεκινώντας απ' την Ανατολή σοφότερος κι ωριμότερος, ολοκληρωμένος. Τι θα συμβούλευες τους σημερινούς νέους; Να διαβάζουν τα Ομηρικά Έπη, να τα μελετούν και να τα χρησιμοποιούν σαν φάρο χάρτη κι οδηγό στη ζωή για να μη χαθούν. Για ποιο λόγο να το κάνουν αυτό; Γιατί μόνο έτσι μπορούν να γίνουν πολεμιστές κι ο μόνος τρόπος να ζήσεις να πεθάνεις να περπατήσεις όρθιος σ' αυτή τη γαλαζοπράσινη μικρούλα γη είναι μόνο ως πολεμιστής , διαφορετικά σέρνεσαι κι απλώς φυτοζωείς. Η Αθηνά, την πρώτη τάξη που έφτιαξε στην αγαπημένη της πολιτεία ήταν την τάξη των πολεμιστών για να προστατεύουν να φυλάττουν να υπερασπίζονται την χώρα και τους πολίτες της. Πολεμιστής σημαίνει ΠΟΛΕΜΟΣ, δεν είναι πολύ κουραστικό αυτό. Πόσο και γιατί να πολεμά κανείς δεν πρέπει να ξεκουράζεται. Πότε και πως θα μιλήσουμε για την ΕΙΡΗΝΗ, δεν την χρειαζόμαστε; Πόλεμος σημαίνει ΖΩΗ κι είναι ο πατέρας της. Η ζωή αρχίζει με μία πολεμική πράξη. Αυτή του σπερματοζωαρίου βέλους να κατακτήσει ένα εύκαμπτο τόξο ωάριο διεκδικώντας την ύπαρξη του. Ειρήνη σημαίνει ομοιόσταση ισορροπία των συστημάτων των λειτουργιών της φυσικής ύπαρξης κι αρμονική συνεργασία μεταξύ τους. Είναι η μητέρα της ζωής και της φροντίδας της συντήρησης της, αν δεν υπάρχουν όμως τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αντισώματα να πολεμήσουν στην πρώτη δεύτερη και τρίτη γραμμή άμυνας κι επίθεσης του οργανισμού δεν υπάρχει συνέχεια της ζωής. Θα μιλήσουμε για ειρήνη όταν υπάρχουν αρκετοί πολεμιστές για να την υπερασπιστούν. Άλλωστε η λέξη πόλεμος προέρχεται από το πελεμίζω πάλλω πάλλομαι και το όνομα της Παλλάδος Αθηνάς απαντάται στα Ομηρικά Έπη συχνά.
Η πρώτη αναφορά στις Σειρήνες οφείλεται στον Όμηρο (Οδύσσεια μ 39-54 και 158-200), χωρίς ωστόσο να δίνεται η ακριβής περιγραφή τους. Μαθαίνουμε μόνο πως με το εξαίσιο τραγούδι τους παγίδευαν τους ναυτικούς και τους κατασπάραζαν. Σύμφωνα με την ομηρική γεωγραφία, τα μυθικά αυτά όντα κατοικούσαν στη νήσο Ανθεμόεσσα, που τοποθετείται στο Τυρρηνικό πέλαγος, στο στενό της Μεσσήνης, ανάμεσα στη Σικελία και την Καλαβρία. Ο Οδυσσέας, πληροφορημένος από την Κίρκη για την παγίδα τους, διέταξε όλα τα μέλη του πληρώματος να βουλώσουν με κερί τα αυτιά τους, κι αυτόν να τον δέσουν στο κατάρτι. Έτσι, ενώ οι ναύτες έμειναν ανεπηρέαστοι από το κάλεσμα των Σειρήνων, ο Οδυσσέας, που τις άκουγε κι ήθελε απεγνωσμένα να τις πλησιάσει, δεν μπορούσε να λυθεί. Σύμφωνα με τη μυθολογία, πριν απ' τον Οδυσσέα οι Αργοναύτες, χάρη σε πληροφορίες που ο Ιάσονας είχε πάρει απ' τον δάσκαλό του, τον κένταυρο Χείρωνα, κατόρθωσαν να προσπεράσουν τη νήσο των Σειρήνων, γιατί είχαν πάρει μαζί στην Αργώ τον Ορφέα, το τραγούδι του οποίου κάλυψε εκείνο των Σειρήνων. Στα αρχαιοελληνικά αγγεία κι ανάγλυφα οι Σειρήνες απεικονίζονται όχι ως γυναίκες-ψάρια αλλά ως γυναίκες-πουλιά, μορφή που ταιριάζει με το γεγονός ότι χρησιμοποιούσαν το τραγούδι για να ξεγελούν τους ναυτικούς. Ο μύθος, που έχει τις ρίζες του σε εποχές πολύ παλιές, εμπνέεται ίσως απ' το τραγούδι των πουλιών που έχει ακαταμάχητη γοητεία. Η Φύση αναγνωριζόταν ως η μεγαλύτερη δύναμη που υπήρχε και το τραγούδι των πουλιών είχε τη δύναμη της Γης και του Ουρανού. Η μεταγενέστερη εκδοχή θέλει τις σειρήνες γυναίκες-ψάρια δημιουργείται, πιθανώς, οπόταν οι άνθρωποι αρχίζουν να ταξιδεύουν στη θάλασσα, οπότε τους θέλγει το μυστήριο του βυθού και των κυμάτων. Τρεις Γοργόνες, τρομακτικά γυναικεία όντα, ήταν η Μέδουσα, η Σθενώ και η Ευρυάλη. Τη Γοργώ Μέδουσα, τη μόνη θνητή από τις τρεις αδελφές, που με το βλέμμα της πέτρωνε όποιον την κοιτούσε, σκότωσε ο Περσέας.
Ο Περσεύς ο οποίος έκοψε το κεφάλι της Μέδουσας είναι αυτός που εκπορθεί. Ο Ηρακλής (Ήρα+ κλέος=σθένος) είναι ο δοξασμένος λόγω της Ήρας. Κάθε εμπόδιο που η Ήρα έθετε στον Ηρακλή συνέβαλε στο ν' αυξηθεί η φήμη του, το κλέος. Τ' όνομα αποτελεί επίκτητο επιθετικό προσδιορισμό το αρχικό όνομα του ήρωα. Αυτό υποστηρίζει ο Απολλόδωρος ο Αθηναίος που μας γνωστοποιεί το αρχικό όνομα 'Αλκαίος' (=θαρραλέος). Ηρακλείδες αναφέρονται οι υιοί του Ηρακλή κι οι απόγονοί τους. Η κάθοδος των Ηρακλειδών συμπίπτει με την άφιξη των τελευταίων Δωριέων στην Ελλάδα. Προερχόμαστε από Γένος Ευγενών. Ο Πόλεμος είναι στο αίμα μας και πίσω δεν κάνουμε ποτέ...
Δεν υπάρχουν εμπόδια μπροστά στην δύναμη της θελήσεως. Δεν υπάρχουν στόχοι που δεν επιτυγχάνονται. Δεν υπάρχουν φρούρια απόρθητα. Δεν υπάρχουν καρδιές που δεν λαβώνονται. Απ' τις φλόγες μίας νέας αντίληψης στον ριζοσπαστικό αγώνα γεννιέται η νέα Αυγή. Όπως ο Τήλεφος όταν συνάντησε την μητέρα του, την Αυγή, στο μαντείο των Δελφών, την ερωτεύτηκε βαδίζοντας στο άγνωστο.
Εσύ είσαι έτοιμος να περπατήσεις στο μοναχικό μονοπάτι της φωτιάς; Τις σκοτεινές φιγούρες μας θα αισθανθείς όταν θα γίνεις κι εσύ πυροβάτης στο χορό της φωτιάς...
