Στη διάρκεια των ετών που χαρακτηρίστηκαν 'κατάσταση εκτάκτου ανάγκης' στην Κύπρο προς τα τέλη της δεκαετίας 1950, σταθερό σημείο της προπαγάνδας εναντίον των Βρετανικών Δυνάμεων Ασφαλείας από τα μέλη της ΕΟΚΑ και τους Ελλαδίτες υποστηρικτές ήταν η βάναυση καταπίεση των Ελλήνων της Κύπρου. Τα Κέντρα Κράτησης παρομοιάζονταν με τα αντίστοιχα στρατόπεδα συγκεντρώσεως των Ναζί. Οι Έλληνες, όπως ισχυρίζονταν, κατηγορούνταν με επιτηδειότητα ως δράστες τρομοκρατικών ενεργειών, ενώ οι Βρετανοί στρατιώτες επιδίδονταν σε σωματικές βιαιοπραγίες εναντίον των Ελλήνων όσο σε υλικές καταστροφές των περιουσιών τους. Αυτοί οι ισχυρισμοί διεδόθησαν πέραν των συνόρων του νησιού και μάλιστα σε διεθνής κλίμακα. Προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτήν την 'κακοήθης' προπαγάνδα, τον Ιούνιο του 1958 η Κυπριακή Κυβέρνησις συνεκρότησε μία Ομάδα Ειδικών Ερευνών για να καταγράψει τις δραστηριότητες των Δυνάμεων Ασφαλείας και να διαλύσει τα 'ψεύδη' της ΕΟΚΑ και τις 'υπερβολές'. Οι Βρετανοί είναι 'μανούλες' στον αντιπερισπασμό. Κομματάκι αυτής της τέχνης είναι το παρακάτω απόσπασμα που φανερώνει πώς σχεδίασαν και πώς υπονόμευσαν τον αντάρτικο αγώνα της ΕΟΚΑ. Άκρως διδακτικό για οποιαδήποτε αντάρτικη προσπάθεια. Η ΕΟΚΑ γονάτισε μία ολόκληρη Αυτοκρατορία, έχοντας ελάχιστο εξοπλισμό και που δεν μπορεί να συγκριθεί με τα μέσα που είχαν οι Βρετανοί στην διάθεσή τους. (Εικόνα 1)
'Μη λυγίσετε μπροστά στην βία. Ηφαίστειο να γίνουν τα στήθια σας. Η λευτεριά αποκτάται με αίμα, όχι με ειρηνικές ψευτοφωνές. Αυτές είναι μόνο για τους δειλούς. Τιμή σε εκείνους που φέρουν τραύματα. Τα τραύματα στους αγώνες είναι παράσημα. Η αδράνεια και ο φιλοτομαρισμός είναι γνώρισμα και ενδείξεις σαπίλας, εθνικής και κοινωνικής. Ντροπή σ' εκείνους που τα προτιμούν, όταν οι άλλοι αγωνίζονται και πέφτουν'.(Χαιρετισμός του Γεώργιου Γρίβα Διγενή προς την Α.Ν.Ε-'Άλκιμος Νεολαία Ε.Ο.Κ.Α')
Τον Αύγουστο του 1956, ο Ηγέτης του ξεσηκωμού του Κυπριακού Ελληνισμού, ο Θρυλικός Γεώργιος Γρίβας Διγενής ίδρυσε την 'Πολιτική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα' (Π.Ε.Κ.Α), έργο της οποίας ήταν η διαφώτιση των Ελλήνων της Κύπρου ως προς τον αντι-αποικιοκρατικό και ενωτικό αγώνα και για την ανύψωση του ηθικού τους. Το περιεχόμενο των προκηρύξεων και των φυλλαδίων της Π.Ε.Κ.Α ήταν γραμμένο από Έλληνες της Κύπρου που απευθύνονταν στους Έλληνες της Κύπρου, ενώ υποκινούσαν σε αντίσταση και σε ενέργειες δολιοφθοράς στις υποδομές του εχθρού. Το περιεχόμενό τους ήταν χλευαστικό και ειρωνικό προς τον Στρατάρχη Τζον Χάρτινγκ και τους άντρες του, ενώ του απέδιδαν διάφορους χαρακτηρισμούς όπως 'Γκάουλάιτερ' και 'Φανφαρόνος'. Ήταν γραμμένα με τρόπον τέτοιον, ώστε να μιλούν στην καρδιά των Ελλήνων που τα διάβαζαν, ενώ σε ό,τι αφορά την μεταφορά και την διανομή τους, αυτό γινόταν με άκρα μυστικότητα και τα αγόρια και κορίτσια τα έκρυβαν στις κάλτσες τους ή στην φούστα τους αντιστοίχως. Οι ανήλικοι μαθητές που αγωνίζονταν για την Ένωση με την μητέρα Ελλάδα εκδήλωναν την υποστήριξή τους με την αναγραφή συνθημάτων με τα αρχικά της ΕΟΚΑ, μία εθνικιστική πρακτική που συνεχίζεται έως σήμερα. (Εικόνες 3,4)
Σε προκήρυξή τους που διενεμήθη στην Λευκωσία στις 24 Μαρτίου 1957, μία ημέρα προ της Επετείου της Παλιγγενεσίας, αναφέρονταν σε άκρως επαναστατικό ύφος με φράσεις όπως: 'Ουδεμία εργασία να εκτελεστεί, ουδένα κατάστημα να λειτουργήσει, ουδένα όχημα να κινηθεί'. Η ΕΟΚΑ, στο πλαίσιο των ψυχολογικών επιχειρήσεων που διεξήγαγαν τα μέλη της κατ' εντολίν του Διγενή απελευθέρωσαν έναν γάιδαρον στους δρόμους της Λευκωσίας τον Αύγουστο του 1956, ο οποίος έφερε πάνω του ένα πλακάτ που έγραφε 'My Marshal, I Surrender'. (Εικόνα 2)
Στην προσπάθεια εξαρθρώσεως της 'Ε.Ο.Κ.Α', η Βρετανική Διοίκηση εκμεταλλεύτηκε τόσο Κυπρίους όσο Τούρκους ως πληροφοριοδότες και δημοσίους υπαλλήλους. Οι περισσότεροι εξ αυτών επέστρεψαν ντροπιασμένοι ως πρότινοι συνεργάτες του κατακτητή πάλι στην ασφάλεια των δικών τους εθνικών κοινοτήτων μετά την λήξη της καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης, αλλά ορισμένοι εξ αυτών είχαν γίνει παρίες του αισχίστου είδους, καθώς εκβίαζαν την Βρετανική Διοίκηση να τους παρασχεθεί προστασία φοβούμενοι αντίποινα. Ελάχιστοι ήταν οι Ελληνοκύπριοι που εναντιώθηκαν στην 'Ε.Ο.Κ.Α' και ακόμα λιγότεροι οι Τουρκοκύπριοι εναντίον της 'TMT'. Οι Βρετανοί προσπαθούσαν να καταστείλουν τόσο την 'Ε.Ο.Κ.Α' όσο την 'TMT' (Türk Mukavemet Teşkilati). Αμφότερες 'Ε.Ο.Κ.Α' και 'TMT' αντιτίθεντο στην βρετανική διαμεσολάβηση στο νησί. Η 'ΤΜΤ' επιθυμούσε δίχως άλλο τη διχοτόμηση του νησιού. Η 'Ε.Ο.Κ.Α' επεδίωκε την Ένωση με την Ελλάδα. Ηγέτης της 'TMT' ήταν ο υπάνθρωπος που τελικώς διχοτόμησε το νησί. Ο Ραούφ Ντενκτάς με την αρωγή του τουρκικού κράτους.
Μία πυρκαγιά που έχει μείνει στην ιστορία της Κύπρου ξέσπασε το 1956 στη Λευκωσία και η αιτία ήταν, σύμφωνα με την βρετανική εκδοχή, μία βόμβα της ΕΟΚΑ, η οποία εξερράγη και εξελίχθηκε σε πυρκαγιά, με αποτέλεσμα να απανθρακωθούν 19 Βρετανοί στρατιώτες και να τραυματιστούν δεκάδες. Στο πρωτοσέλιδό της, η εφημερίδα 'ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ' (19 Ιουνίου 1956), έγραψε: 'Τεράστια πυρκαγιά εις τα δάση της Κύπρου-Αφανίζει πολλούς Βρετανούς στρατιώτας-19 απηνθρακώθησαν-Δεκάδες τραυματίαι-Βόμβα της ΕΟΚΑ εφόνευσε εις την Λευκωσίαν τον Αμερικανό υποπρόξενο και ετραυμάτισε-3 δραματικά γεγονότα εξελίσσονται εις την νήσον'. Η ελληνοκυπριακή εκδοχή είναι ότι η πυρκαγιά στο δάσος του Κύκκου οφείλεται σε αγγλικό δάκτυλο. Αναζητούσαν τον Διγενή και τους αντάρτες του και επιχείρησαν να τους κατακαύσουν, αφού οι προσπάθειές τους να τους συλλάβουν απέβαιναν άκαρπες. Λόγω αιφνίδιας αλλαγής του ανέμου, τα πράγματα έλαβαν διαφορετική τροπή και η πυρκαγιά κατέκαψε τους ίδιους, με αποτέλεσμα 19 Άγγλοι στρατιώτες να βρουν τον θάνατο και 18 από αυτούς να υποστούν σοβαρά εγκαύματα. Την αλήθεια την γνωρίζουν όσοι βρίσκονταν στα βουνά της Κύπρου και μπορούν να αποφανθούν περί των γεγονότων. Ο Διγενής με άλλα πέντε παλικάρια του κατόρθωσε να διαφύγει. (Εικόνα 6)
Ένα από τα γενναία παλικάρια της ΕΟΚΑ ήταν ο Μάρκος Δράκος με το ψευδώνυμο 'Λυκούργος'. Ο Μάρκος θεωρούνταν η προσευχόμενη προσωπικότητα του Αγώνος. Στις δύσκολες στιγμές της ΕΟΚΑ γονάτιζε σε μία σκοτεινή γωνιά του κρησφύγετου και προσευχόταν στο Θεό. Τα παλικάρια του τον λάτρευαν. Τον είχαν για πρότυπό τους. Σαν τον καλό Σπορέα έσπερνε στις ψυχές τους τον καλό σπόρο, την Αλήθεια του Χριστού. Αγωνιζόταν με την προσευχή και με το άψογο παράδειγμά του βοηθούσε τα παλικάρια να γίνουν ηθικές προσωπικότητες. Δεν επτοήθη από φυλακίσεις και βασανιστήρια. Έζησε ώρες απόλυτης λευτεριάς στο αντάρτικο, στήνοντας ενέδρες, περιγελώντας το θάνατο ως την ημέρα που η προδοσία στάθηκε αφορμή της θυσίας του. Aπό μικρό παιδί διακρινόταν την αρετή του και για την πίστη του στο Θεό και την Ελλάδα. Πριν και μετά από κάθε μάχη έκανε την προσευχή του, διάβαζε και ανέλυε στους συναγωνιστές του την Αγία Γραφή. Ο Μάρκος ήταν από τους πρώτους αντάρτες της ΕΟΚΑ, από τους ικανότερους και πιο θαρραλέους. Ο Μάρκος ήταν επικεφαλής αντάρτικης ομάδος με την ονομασία 'Ουρανός'. Στην ιστορική φωτογραφία που απεικονίζονται τα μέλη της ομάδος, διακρίνεται ένας εξ αυτών, έχων στο δίκοχον το έμβλημα των Ιερολοχιτών, την γνωστή νεκροκεφαλή που συμβολίζει τον χαρούμενο, υπέρ πίστεως και πατρίδος, ένδοξον θάνατον. (Εικόνα 5) Χρειάστηκαν 40 άτιμες σφαίρες για να τον ρίξουν στο 'Αρκάτζι του Δράκου'. (Εικόνα 8) Τα τελευταία λόγια του Δράκου ήταν: 'Μάνα μου, μάνα μου πατρίδα μου'. Προερχόταν από τις τάξεις της 'ΟΧΕΝ' ('Ορθόδοξη Χριστιανική Ένωση Νέων'), η οποία ήταν το φυτώριο των αγωνιστών τηs ΕΟΚΑ.
Η θρησκευτική προσήλωσις των μελών του αντάρτικου αγώνος της ΕΟΚΑ αποτελεί απόδειξη ότι το ελληνικό μαχητικό πνεύμα, αδούλωτο εις τους αιώνες, ουδέποτε έπαψε να υπάρχει από τα χρόνια της Παλιγγενεσίας έως σήμερα. (Εικόνα 9) Οι ήρωες του Γένους ήταν άνθρωποι πολύ πιστοί. Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης μνημονεύεται από τον Άγιο Παϊσιο για τα οράματά του:
'Ἔτσι ἀπὸ μερικὰ παλληκάρια κρατήθηκε τὸ Ἔθνος! Ὅσοι πεθαίνουν παλληκαρίσια, δὲν πεθαίνουν. Ἂν δὲν ὑπάρχει ἡρωισμός, δὲν γίνεται τίποτα. Καὶ νὰ ξέρετε ὁ πιστὸς εἶναι καὶ γενναῖος. Ὁ Μακρυγιάννης ὁ καημένος τί τράβηξε! Καὶ σὲ τί χρόνια!
–'Κάπνισαν τὰ μάτια μου', λέει κάπου Γέροντα.
– Ναὶ κάπνισαν τὰ μάτια του. Ἀπὸ τὴν ἔνταση καὶ τὴν ἀγωνία ποὺ εἶχε, ἦταν σὰν νὰ ἔβγαζαν ὑδρατμοὺς τὰ μάτια του. Βρέθηκε σ’ ἐκείνη τὴν κατάσταση καὶ ἀπὸ πόνο καὶ ἀγάπη θυσιαζόταν συνέχεια. Δὲν σκέφθηκε, δὲν ὑπολόγισε ποτὲ τὸν ἑαυτό του. Δὲν φοβήθηκε μὴν τὸν σκοτώσουν, ὅταν ἀγωνιζόταν γιὰ τὴν Πατρίδα. Ὁ Μακρυγιάννης ζοῦσε πνευματικὲς καταστάσεις. Ἀν γινόταν καλόγερος, πιστεύω ὅτι ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἀντώνιο δὲ θὰ εἶχε μεγάλη διαφορά. Τρεῖς χιλιάδες μετάνοιες ἔκανε καὶ εἶχε καὶ τραύματα καὶ πληγές. Ἄνοιγαν οἱ πληγές του, ἔβγαιναν τὰ ἔντερά του, ὅταν ἔκανε μετάνοιες, καὶ τὰ ἔβαζε…μέσα. Τρεῖς δικές μου μετάνοιες κάνουν μία δική του. Ἔβρεχε τὸ πάτωμα μὲ τὰ δάκρυά του. Ἐμεῖς, ἂν ἤμασταν στὴ θέση του, θὰ πηγαίναμε στὸ νοσοκομεῖο νὰ μᾶς ὑπηρετοῦν…'
Το πολύχρωμο φυλλάδιο που βλέπετε αποτελεί ένα μονάχα παράδειγμα της μελετημένης παγκόσμιας προπαγανδιστικής εκστρατείας που εκπονήθηκε από την 'τρομοκρατική' οργάνωση της ΕΟΚΑ, ώστε να δυσφημιστούν και να δαιμονοποιηθούν οι Βρετανικές Δυνάμεις Ασφαλείας. Δεκάδες χιλιάδες τα φυλλάδια και άλλα ανάλογα προπαγανδιστικά εργαλείας που απεστάλησαν σε ολόκληρο τον κόσμο. Αυτά αναπαρήχθησαν σε αρκετές γλώσσες, όπως τα ελληνικά, τα γαλλικά, τα γερμανικά, τα ισπανικά και τα αραβικά. (Εικόνα 7)
Τελική Αναφορά της Ομάδος Ειδικών Ερευνών ('SIG') στην Κύπρο
ΑΠΟΡΡΗΤΟ
Ειδική Ομάδα Ερευνών στην Κύπρο.
Εισαγωγή
1. Από την συλλεχθείσα εμπειρία κατά το προηγούμενο διάστημα λόγω της καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης που επικρατούσε στην Κύπρο, απετιμήθη ότι οι κατηγορίες που εκτοξεύονταν εναντίον των Βρετανικών Δυνάμεων ήταν κύριο έργο της εκστρατείας της 'τρομοκρατικής οργανώσεως' ΕΟΚΑ, η οποία καταστρώνονταν σε τοπικό επίπεδο και είχε διεθνής στόχευση. Η εκστρατεία αποσκοπούσε εις:
α) Την δυσφήμιση των Δυνάμεων Ασφαλείας σε τοπικό επίπεδο, στο Στρασβούργο και σε διεθνείς κύκλους.
β) Την προξένηση μίσους σε τοπικό επίπεδο εναντίον των Δυνάμεων Ασφαλείας.
γ) Τον αποπροσανατολισμό και την αποθάρρυνση των Δυνάμεων Ασφαλείας στην διεξαγωγή του έργου τους.
2. Οι παρατηρήσεις της 'Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων' σε τοπικό επίπεδο και στο Στρασβούργο επισήμαιναν ότι δεν επιτρεπόταν στην Κυβέρνηση να δείξει ανοχή σε τέτοιες κατηγορίες άνευ ερεύνης και αμφισβητήσεως. Επίσης, ήταν σημαντικό για τις Δυνάμεις Ασφαλείας να γνωρίζουν ότι είχαν την αμέριστη υποστήριξη των επίσημων αρχών.
3. Κατά συνέπεια απεφασίσθη στις αρχές Ιουνίου του 1958 η συγκρότηση Ομάδος Ειδικών Ερευνών στο πλαίσιο εκστρατείας διαλύσεως της προπαγάνδας που εκπονούταν από την ΕΟΚΑ. Στα καθήκοντα της Ομάδος ήταν να ερευνηθούν άμεσα και να καταγραφτούν, τα γεγονότα σε καίριες περιπτώσεις εναντίον της στάσεως των Δυνάμεων Ασφαλείας με στόχευση εις τα:
α) Στοιχειοθέτηση μίας άμεσης, θετικής και εμπεριστατωμένης αρνήσεως τυχόν ψευδών ισχυρισμών.
β) Προετοιμασία του εδάφους σε περιπτώσεις όπου η νόμιμη δράση μπορούσε να αιτιολογηθεί εναντίον των παραβατών, με την ελάχιστη καθυστέρηση.
γ) Διατήρηση ιστορικού προς χρήση, εάν απαιτούνταν, προ της 'Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων' στο Στρασβούργο.
δ) Πρόληψη για μετέπειτα φαλκιδευμένους ή υπερβολικούς ισχυρισμούς.
ΣΚΟΠΟΣ
4. Κύριες στοχεύσεις της 'SIG' ήταν:
α) Άμεσος Τακτικός Στόχος-Το τσάκισμα της πρωτοβουλίας της ΕΟΚΑ στο κομμάτι της προπαγάνδας και της εκστρατείας λάσπης.
β) Απώτερος και Κυρίαρχος Στόχος-Η απαγόρευση των κατηγοριών που απεδίδονταν εναντίον των Δυνάμεων Ασφαλείας και, σε κάθε περίπτωση, η ηθική υποστήριξή τους.
Για την επίτευξη αυτών των σκοπών, η Ομάδα απαιτούσε στον μέγιστο βαθμό την συνεργασία με τις Δυνάμεις Ασφαλείας και την δημόσια διοίκηση.
ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ-ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ
5. Την Ομάδα συγκροτούσαν ο επικεφαλής επιθεωρητής της Κυπριακής Αστυνομίας, ένας Ταγματάρχης του Στρατού και ένας αστυνομικός του Τμήματος Εγκληματολογικών Ερευνών της Αστυνομίας της Κύπρου.
Από την συλλεχθείσα εμπειρία, μετέπειτα αποφασίσθηκε να διοριστούν αντιπρόσωποι ανά περιοχές/ διαιρέσεις που καθορίστηκαν από την Αστυνομία, τον Στρατό και τις αστικές διοικητικές τάξεις, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με την πολιτική της Ομάδος σε σχέση με μικρής έκτασης παράπονα/ καταγγελίες· επίσης ενεργούσαν ως ένα Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποιήσεως για να προειδοποιήσουν την Ομάδα αναφορικώς με μεγάλης εκτάσεως κατηγορίες. Το Γραφείο ιδρύθηκε παράλληλα με τον 'Τομέα Ανακτήσεως του Προσωπικού' του 'Αρχηγού του Επιτελείου Διεξαγωγής των Επιχειρήσεων' και λειτουργούσε άμεσα υπό τον επικεφαλής του Προσωπικού. Στενή συνεργασία διατηρούταν επίσης με την Διοίκηση και τους Εκπροσώπους της Εννόμου Τάξεως.
ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ
6. Πρακτικώς, η καταστολή εναντίον της 'Εκστρατείας της Ύβρεως' χωρίσθηκε σε δύο βασικές κατηγορίες:
α) Πρόληψη παραπόνων/καταγγελιών μέσω έγκαιρης αυτοψίας και ερεύνης από τη 'SIG' και επακριβής δημοσίευση-παράθεση των γεγονότων πριν εξαπολυθούν οι κατηγορίες.
β) Άμεση εξέταση των κύριων παραπόνων/κατηγοριών και στοιχειοθέτηση μίας άμεσης, θετικής και εμπεριστατωμένης αρνήσεως τυχόν ψευδών ισχυρισμών.
Κατόπιν, αρχεία συγκεντρώνονταν και εξετάζονταν με σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσον ή μη συνέτρεχαν λόγοι ποινικής διώξεως εναντίον οποιουδήποτε ατόμου ή εφημερίδος είχαν δημοσιεύσει τις καταγγελίες.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ
7. Οι ακόλουθες μέθοδοι και τεχνικές είχαν αναπτυχθεί:
α) Ύπαρξη της Ομάδος. Μολονότι η γνώση περί της υπάρξεως της Ομάδος κατέστη γνωστόν στην ΕΟΚΑ και η οργάνωση ενέτεινε τις προσπάθειές της, ώστε να καταστήσει την έρευνα πιο δύσκολη, ο τύπος και η κοινή γνώμη ουδέποτε ενημερώθηκαν καθ' ολοκληρίαν για την επακριβής σύνθεση και τις μεθόδους της. Αυτό το ιδιότυπο καθεστώς 'Ινκόγκνιτο' βοήθησε την ομάδα σε πολλές από τις έρευνές της στο επιχειρησιακό πεδίο.
β) Επίσημος Ρόλος. Μία σημαντική πτυχή σε κάθε περίπτωση ερεύνης ήταν η δημιουργία αμοιβαίου κλίματος εμπιστοσύνης και η συνεργασία των Δυνάμεων Ασφαλείας σε όλα τα επίπεδα. Αμφότεροι οι στρατιώτης και αστυνομικός ήταν ορισμένες φορές διστακτικοί να αντιμετωπίσουν ό,τι είχε συμβεί πραγματικώς υπό τον διαρκής φόβος ότι μετέπειτα, κατά τρόπον, οι ενέργειές τους θα μπορούσαν να θεωρηθούν πράξεις απειθαρχίας. Από την πλευρά της Ομάδος, ήταν ζωτικής σημασίας ότι δεν έπρεπε να υπάρξει ανοχή στην απειθαρχία και την παρανομία. Ως εκ τούτου, στενή επαφή διετηρήθη με την 'Υπηρεσία Ειδικών Ερευνών' ('SIB') και το 'Τμήμα Ποινικών Ερευνών' ('CID') και όποτε υπήρξαν περιπτώσεις που απαιτούνταν η συνδρομή τους, η 'SIG' δεν παρενέβη. Ευτυχώς, η περίπτωση κατά την οποία γινόταν δυσδιάκριτη η διαχωριστική γραμμή μεταξύ των αρμοδιοτήτων τους ήταν πολύ σπάνιο φαινόμενο και δεν υπάρχουν καταγραφές όπου οποιαδήποτε διαφωνία να ανέκυψε μεταξύ τους. Οι Δυνάμεις Ασφαλείας ως ενιαίον σύνολον παρείχαν στον μέγιστο βαθμόν στην Ομάδα την συνεργασία τους αφ ης στιγμής κατέστη κατανοητός ο ρόλος της.
γ) Προβλεπόμενες Επιχειρήσεις. Αποτελεσματική απεδείχθη η επινόηση των προγραμματισμένων επιχειρήσεων, όπως ήσαν οι στρατιωτικές ζώνες και οι αναζητήσεις στα χωριά. Ουσιαστικά, ένα μέλος της εκάστοτε Τοπικής Επαρχιακής Διοικήσεως, όντας σε συνεργασία με τις στρατιωτική και πολιτική αστυνομίες κατέγραφε όλα τα παράπονα/καταγγελίες καθ' όλη τη διάρκεια της επιχειρήσεως. Τελικώς, προτού αρθούν αι απαγορεύσεις στην κυκλοφορία και οι στρατιωτικές ζώνες, η 'SIG' εστιάστηκε στην ενασχόληση με τα κύρια παράπονα/καταγγελίες. Μία δήλωση που θα περιλαμβανόταν στον τύπο θα μπορούσε να κατασκευαστεί από τις Τοπικές Επιτροπές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και μέσω του τύπου θα μπορούσαν να διαδοθούν και να πλαστούν ψεύτικοι ή υπερβολικοί ισχυρισμοί.
δ) Χειρισμός του Τύπου. Αμφότερες αγγλόφωνες και στην καθομιλουμένη εκδόσεις του τοπικού τύπου διατηρούσαν ανταγωνιστική στάση καθ' όλη την διάρκεια της καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης για την κυβέρνηση και τις Δυνάμεις Ασφαλείας, ειδικότερα. Εντασσόταν στις συνεχείς προσπάθειες της 'SIG' να επιληφθούν πρώτοι οιασδήποτε επίσημης ανακοινώσεως για την δραστηριότητα των Δυνάμεων Ασφαλείας, δεδομένου ότι ελλόχευε ο κίνδυνος να υπάρξουν καταγγελίες. Αυτό επετεύχθη σε πλείστες περιπτώσεις και το αποτέλεσμα ήταν να μειωθεί σημαντικά η κατακραυγή. Διεπιστώθη επίσης ότι οι Ελληνοκύπριοι, ως ράτσα, είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς να χλευάσουν και χάρη στην αποτελεσματικότητα του άπλετου φωτός ενάντια στις παράλογες και απίστευτες κατηγορίες, αποτέλεσμα ήταν να αφαιρεθεί σημαντικό βάρος από την προπαγάνδα τους.
ε) Φωτογράφηση: Σε ένα πρώιμο στάδιο ανακαλύφθηκε ότι οι χωρικοί τοποθετούνταν σε 'νοθευμένες' εγκαταστάσεις που είχαν ερευνηθεί σχολαστικώς από τις Δυνάμεις Ασφαλείας, επιφορτισμένοι όντες με τα εξής αντικείμενα:
1) Υποτίμηση των Δυνάμεων Ασφαλείας.
2) Αξίωση υπερβολικής αποζημιώσεως για τη ζημία.
Συνεπώς, οι εγκαταστάσεις που είχαν ερευνηθεί εξονυχιστικώς φωτογραφίζονταν εν τη παρουσία των ιδιοκτητών/ενοίκων. Αυτό όχι μόνο απεκάλυψε περιπτώσεις εκ προθέσεως 'νοθείας', αλλά και εισήγαγε έναν ψυχολογικό παράγοντα, εξαιτίας του οποίου οι καταγγελίες περί των ζημιών θα μειώνονταν σε όγκο και έκτασιν. Σε ένα μεταγενέστερο στάδιο, στις κύριες μονάδες των Δυνάμεων Ασφαλείας χορηγήθηκαν κάμερες, ώστε να πραγματοποιήσουν την πρακτική αυτή ως κανονική διαδικασία έπειτα από οποιαδήποτε λεπτομερής έρευνα των εγκαταστάσεων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
8. Η Ομάδα επελήφθη 191 περιπτώσεων στην εννιάμηνη διάρκεια λειτουργίας της. Όταν θεωρήθηκε ότι η Εκστρατεία της Ύβρεως ήταν σχεδιασμένη κατά τέτοιον τρόπον, πριν από την έναρξη της τρομοκρατίας στην Κύπρο, και ότι επί χρόνια διεξήχθη αδυσώπητα από ένα κοινό εγκλιμασμένο και ενθαρρύνθηκε από την ΕΟΚΑ, τότε το μέγεθος του έργου για την καταπολέμησή της μπορεί επίσης να εκτιμηθεί. Τελικώς, υπάρχει κάθε ένδειξη, συμπεριλαμβανομένων των υπεξαιρεμένων εγγράφων της ΕΟΚΑ, ότι οι λειτουργίες της Ομάδος ήσαν καλά μελετημένες και εξετελέσθησαν με επιτυχία. Είχε διαμορφωθεί σε προγενέστερο στάδιο στην διάρκεια της καταστάσεως εκτάκτου ανάγκης η πεποίθηση ότι η μάχη για την κοινή γνώμη θα είχε μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας, έως σημείου εις το οποίον τελικώς αυξήθηκε η από πριν ελεγχόμενη εκστρατεία 'λάσπης' και το έργο των Δυνάμεων Ασφαλείας είχε καταστεί ευκολότερο.
