Wait until the war is over / And we're both a little older, The Doors-'Unknown Soldier'
Στη διάρκεια της ιστορίας, πολλοί στρατιώτες πέθαναν στους πολυάριθμους πολέμους χωρίς υπολείμματα. Πολλά κράτη ανέπτυξαν την πρακτική ενός συμβολικού μνημείου, αφιερωμένο στον άγνωστο στρατιώτη που αντιπροσωπεύει τον πολεμικό τάφο των μη αναγνωρισμένων στρατιωτών. Όσων έπεσαν με ανιδιοτέλεια υπερασπιζόμενοι την ιδέα της πατρίδας. Κατά συνέπεια, στο μνημείο του αγνώστου στρατιώτη αντικατοπτρίζεται η ιδέα της φιλοπατρίας, η ιερότερη-όλων-ιδέα. Είναι η ιδέα που δεν ξεπουλιέται από κανέναν πολιτικάντη. Η απότιση τιμών προέρχεται απ' την ύστερη αρχαιότητα, όπου πίστευαν ότι βασανίζονταν οι ψυχές όσων δεν είχαν ταφεί τα σώματα. Η ταφή όσων είχαν χαθεί τα πτώματα, γινόταν συμβολικά με την κατασκευή ειδώλου ή με κενοτάφιο.Το μνημείο του αγνώστου στρατιώτη βρίσκεται στην Πλατεία Συντάγματος, στην πρωτεύουσα του ελλαδικού κράτους. Δημιουργήθηκε μεταξύ 1929-1930. Τ' αποκαλυπτήριά του έγιναν ανήμερα της εθνικής παλιγγενεσίας, στις 25 Μαρτίου 1932 απ' την κυβέρνηση του Ανδρέα Μιχαλακόπουλου. Στην αρχαιότητα, οι Έλληνες είχαν την πρόνοια για τη δημιουργία κενοταφίου αφιερωμένου στον Άγνωστο Στρατιώτη, όπως αναφέρεται απ' τον Θουκυδίδη στο 'Επιτάφιος του Περικλέους': 'μία δε κλίνη κενή φέρεται εστρωμμένη των αφανών, οι αν μη ευρεθώσιν εις αναίρεσιν' (Θουκ.2,34,3).
Η σύγχρονη ιστορία του μνημείου ανάγεται στα 1870, όταν πρώτοι οι Γάλλοι άρχισαν να φτιάχνουν μνημεία για τους νεκρούς τους στους παρελθόντες πολέμους, αφού ήταν τόσοι πολλοί, που μεγάλος αριθμός τους χάθηκε ανώνυμα στο πεδίο του Άρεως, στη μάχη και τον πόλεμο. Με τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου εκατομμύρια στρατιώτες απόλεσαν τη ζωή τους στο βωμό της πατρίδας, δεν είχε μείνει ούτε ένα χωριό, που να μην ανέγειραν μνημεία, μέλαθρα και ηρώα. Χιλιάδες τέτοια μνημεία ανοικοδομήθηκαν σε κάθε μεγάλη πόλη της κάθε μικρής και μεγάλης χώρας. Στις αρχές του 20ου αιώνα η κάθε χώρα έβαλε τα σχέδια για τη δημιουργία ενός τέτοιου μνημείου, ενός μεγάλου και επιβλητικό μνημείου υπό τη μορφή κενοταφίου, όπου όλοι οι κάτοικοι θα αποτίουν τιμές και να ενθυμούνται τους ήρωές τους, γνωστούς και άγνωστους. Ο ελληνικός Άγνωστος Στρατιώτης είναι γυμνός, παρουσιαζόμενος ως ένα ρωμαλέο, δυνατό, καλλίγραμμο και απροστάτευτο παλικάρι (εξ ου η γύμνια του), μαρμάρινος κι αρχαιοπρεπής, θυμίζοντάς μας περισσότερο ένα Σπαρτιάτη, Αθηναίο, Μακεδόνα ή Μαραθωνομάχο, παρά ένα Χριστιανό φαντάρο, με αποτέλεσμα στη συνείδηση του λαού να έχει χωνευθεί πως ήταν πάντοτε εκεί που βρίσκεται.
Ούτε οι κατακτητές Γερμανοί δεν τόλμησαν να βεβηλώσουν το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Τ' αξιοποίησαν, αντίθετα, ως όπλο για την πάταξη των αναρχοκομμουνιστών. Το 2012, στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, τα σκουπίδια της αριστεράς επιτέθηκαν στον χώρο του μνημείου, καίγοντας και λεηλατώντας, στο όνομα του 'αντιφασισμού'. Την ώρα των αποκαλυπτηρίων, το εθνοπροδοτικό και συμπλεγματικό ΚΚΕ επιχείρησε να οργανώσει αντιπολεμικά συλλαλητήρια. Οι συγκεντρώσεις απαγορεύθηκαν και στην Αθήνα η αστυνομία συνέλαβε προληπτικά 75 άτομα. Στη Θεσσαλονίκη, περί τους 600 κομμουνιστές πραγματοποίησαν πορεία στο κέντρο της πόλης 'Τραγουδώντας την Διεθνή', όπως διαβάζουμε στο 'Ριζοσπάστη' της επομένης, 'οι διαδηλωτές τράβηξαν προς την οδό Τσιμισκή. Εκεί επετέθησαν με πέτρες ενάντια στη βιτρίνα του καταστήματος Παπαγιαννοπούλου όπου βρισκόταν μια πολεμική εικόνα και την έσπασαν. Μερικοί χωροφύλακες που βρίσκουνταν εκεί δεν τόλμησαν να επέμβουν. Σε αντίποινα, μέλη της Ε.Ε.Ε κατέστρεψαν το μεσημέρι την τοπική Λέσχη Ιδιωτικών Υπαλλήλων'. Μετά τα αποκαλυπτήριά του, το μνημείο του αγνωστου στρατιώτη μετατράπηκε σε πόλο έλξης εγχώριων εθνικιστικών οργανώσεων. Στις 24 Απριλίου του 1932 παρήλασαν μπροστά του οι ένστολοι φαιοχίτωνες της 'Εθνικιστικής Οργανώσεως Ελλάδος' του Αλέξανδρου Γιάνναρου (Π. Στεριώτης, 'Προσπάθειαι άξιαι τιμής', σ.85-6). Το αποκορύφωμα ήλθε στις 24 Ιουνίου του 1933 με το ημιεπίσημο, τρομοκρατικό 'προσκύνημα' της βορειοελλαδικής Ε.Ε.Ε.
'Κατά την εορτήν των αποκαλυπτηρίων του μνημείου του αγνώστου στρατιώτου η ΕΕΕ θα αντιπροσωπευθή με 2.000 μέλη της κρανοφόρα. Θα γίνη η προς τας Αθήνας πορεία', διαβάζουμε σε επιστολή του Αναστασίου Νταλίπη, στελέχους της οργάνωσης, προς το Φίλιππο Δραγούμη στις 8/2/1932. Τελικά η οργάνωση εκπροσωπήθηκε απλώς στην τελετή, η δε 'πορεία προς τας Αθήνας' αναβλήθηκε για την επόμενη χρονιά. Οι εθνικιστές κατέρθονταν με αμαξοστοιχίες στην Αθήνα. 'Ενώ η αμαξοστοιχία διήρχετο την οδόν Κωνσταντινουπόλεως', διαβάζουμε στο 'Έθνος' στις 25/6/1933, '2 κομμουνισταί, Πιστόλης και Χατζίσκος ή Πικραμένος, εμούτζωσαν τους εθνικιστάς. Οι εθνικισταί επυροβόλησαν εναντίον των και ετραυμάτισαν σοβαρώς εις την οσφυακήν χώραν τον Χατζίσκον ή Πικραμένον, όστις και μετεφέρθη εις το Δημοτικόν Νοσοκομείον. Ο Πιστόλης εστράπη εις φυγήν μη συλληφθείς'.
Το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη έχει χαρακτηρισθεί απ' τα κοπρόσκυλα της αριστεράς ως ένα 'Μνημείο Γερμανοτσολιάδων'. Κάθε επίθεση εναντίον του αποτελεί εκδίκηση των κομμουνιστών. Θεωρείται απ' τους ίδιους ένα 'φασιστικό μνημείο', σ' αντίθεση με τα 'δημοκρατικά' μνημεία τους. Κατά την διάρκεια της κατοχής σε Γερμανικές δυνάμεις κατοχής επέτρεψαν στην τότε Ανακτορική Φρουρά να εξακολουθεί να φρουρεί τον Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη ως σεβασμό προς τους νεκρούς. Με αποφάσεις της κατοχικής κυβέρνησης Ράλλη, τα τάγματα Ευζώνων αναγκάστηκαν να συνεργαστούν με τις κατοχικές δυνάμεις. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να τους αποδοθεί ο όρος 'Γερμανοτσολιάδες'. Η απόφαση για την ανέγερση του μνημείου στον Άγνωστο Στρατιώτη ελήφθη απ' την στρατιωτική δικτατορία του Θεόδωρου Πάγκαλου. Με απόφαση του ίδιου, όντας Υπουργός Στρατιωτικών, στις 3 Μαρτίου του 1926, προκηρύχθηκε διαγωνισμός στην εφημεριδά Εσπέρα 'διά την υποβολήν μελέτης ανεγέρσεως τάφου Αγνώστου Στρατιώτου εις την έμπροσθεν των Παλαιών Ανακτόρων Πλατείαν, καταλλήλος προς τούτο διαρρυθμιζομένην'. Στις 9 Οκτωβριου του 1926 το Υπουργειο Στρατιωτικών ενέκρινε και εβράβευσε κατά πλειοψηφία την μελέτη του αρχιτέκτονα Μανώλη Λαζαρίδη.
Στον Άγνωστο Στρατιώτη αποτυπώνονται οι πολεμικοί αγώνες του Έθνους μας. Του ενιαίου κι αδιαίρετου Έθνους μας. Κι εμείς είμαστε ένα μικρό κομμάτι απ' τα μάρμαρά του. Το 2012 κάποιοι παρακρατικοί, υποκινούμενοι και συνεπικουρούμενοι απ' τα τάγματα του ΚΚΕ επιδόθηκαν σε βανδαλισμούς, ασελγώντας έναντι ενός ολόκληρου Έθνους. Την αποφράδα εκείνη ημέρα του 2012 δεν θα την ξεχάσουμε ποτέ, όπως και κανένα άλλο εθνικό έγκλημα, διαπραχθέν απ' το κόμμα του εγκλήματος και της προδοσίας. Όσα χρόνια κι αν περάσουν...
