Το νόημα της ζωής των Σπαρτιατών ήταν η πολιτική και πολεμική υπηρεσία για την ανεξαρτησία, την ευημερία και τη δόξα του κράτους.
Η απόλυτη εκπλήρωση αυτού του προορισμού είχε ως προϋπόθεση ότι κάθε Σπαρτιάτης έπρεπε να αφοσιώνεται με όλες του τις δυνάμεις στις πολιτικές υποχρεώσεις του κράτους και να μην αναλώνεται σε προσωπικές υποθέσεις ή άλλες ασχολίες. Για το σκοπό αυτό απαγορευόταν και εργασία για κέρδος. Κανένας Σπαρτιάτης δεν επιτρεπόταν να καλλιεργεί τον κλήρο του για τον εαυτό του ή να ασκεί οποιοδήποτε επάγγελμα. Η αγορά οικονομικών αγαθών ήταν αποκλειστική υπόθεση των κατώτερων τάξεων που ήταν αποκλεισμένοι από οποιαδήποτε επιρροή στο κράτος. Τα κτήματα τα καλλιεργούσαν οι είλωτες, οι οποίοι ήταν μέρος της περιουσίας των γαιοκτημόνων. Για τις υπόλοιπες ανάγκες φρόντιζαν οι περίοικοι.
'Γιατί ένα από τα μεγάλα και εξαιρετικά πλεονεκτήματα που οι Σπαρτιάτες οφείλουν στον Λυκούργο, ήταν το ότι ήσαν πάντα σε αργία, αφού δεν μπορούσαν ούτε με τις τέχνες να ασχοληθούν ούτε με τα τεχνικά επαγγέλματα. Ακόμα και η απόκτηση χρημάτων, για την οποία απαιτείται κάποιος κόπος και χρόνος, δεν ήταν απαραίτητη, αφού το χρήμα δεν είχε καμία αξία. Την καλλιέργεια των κτημάτων την είχαν αναλάβει οι είλωτες και για το λόγο αυτό έπρεπε να καταβάλλουν κάποιους φόρους.
Κάποτε είχε έρθει στην Αθήνα ένας Σπαρτιάτης, όταν έπρεπε να γίνει μια δημόσια δίκη. Όταν άκουσε πως ένας πολίτης τιμωρήθηκε ως αργόσχολος και ότι επέστρεφε στο σπίτι του καταστεναχωρημένος και συνοδευόμενος από τους φίλους του που τον είχαν κατηγορήσει, παρακάλεσε τους παρευρισκόμενους να του δείξουν αυτόν τον άνθρωπο, ο οποίος τιμωρήθηκε για την ελευθερία του. Τόσο πολύ περιφρονούσαν οι Σπαρτιάτες τους ανθρώπους που κόπιαζαν για περιουσία και χρήματα (Πλουτάρχου Λυκούργος 24).
'Σε αντίθεση με τους υπόλοιπους Έλληνες ο Λυκούργος καθιέρωσε στην Σπάρτη και τον ακόλουθο κανόνα: Στα άλλα κράτη όλοι πλούτιζαν με την εργασία τους όσο πιο πολύ μπορούσαν. Ο ένας καλλιεργούσε τη γη, ο άλλος ασχολιόταν με την ναυτιλία, κάποιος άλλος πάλι με το εμπόριο ή από κάποια άλλη τέχνη. Στη Σπάρτη ο Λυκούργος είχε απαγορεύσεις στους ελεύθερους άνδρες να κάνουν ο,τιδήποτε είχε σκοπό την απόκτηση χρήματος. Μοναδική ενασχόλησή τους έπρεπε να είναι εκείνο που θα έφερνε στα κράτη ελευθερία και τίποτε άλλο' (Ξενοφώντος Λακεδαιμονίων Πολιτεία VII, 1).
Απόσπασμα από το εξαιρετικό βιβλίο 'Η πολιτική εκπαίδευση των Σπαρτιατών' (2014) των εκδόσεων
'Αντίδοτο', του συγγραφέως Jürgen Brake, σελίδες 28-30.
