Ξεκινώντας την σύντομη αυτή αναφορά στα κύρια πολιτεύματα/ οικονομικά συστήματα, θα γίνει λόγος περί δημοκρατίας και καπιταλισμού, δηλαδή της κεφαλαιοκρατίας. Τα δυο αυτά συστήματα τείνουν να αναφέρονται σαν ένα, εφόσον κοινοβουλευτική δημοκρατία σημαίνει ελεύθερη οικονομία., ελεύθερη διακίνηση οικονομικού συναλλαγματικού μέσου. Βασικά, δημοκρατία σημαίνει ότι ο δήμος είναι το «κράτος», δηλαδή είναι η κυρίαρχη κοινωνική ομάδα, κι όχι ότι δεν υπάρχουν άλλες κοινωνικές ομάδες. Προϋπόθεση και απόρροια όλων αυτών, η ισότητα απέναντι στο μέρος και στο όλον, δηλαδή ως προς την εξουσία, τον νόμο, το σύνταγμα, αλλά και η μια κοινωνική ομάδα προς την άλλη. Η δημοκρατία μπορεί να είναι άμεση ή έμμεση. Άμεση όταν ασκείται απ ευθείας από τον λαό, πράγμα που θυμίζει απουσία κρατικής δομής, τουτέστιν αναρχία. Έμμεση, όταν παρεμβάλλονται άλλα άτομα μεταξύ λαού και εξουσίας.
Οι περίφημοι βουλευτές, εφόσον γίνεται λόγος για αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία. Σ’ αυτήν την περίπτωση, η εκλογή των αντιπροσώπων διεξάγεται μέσω εκλογών, ψηφισμάτων. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η δημοκρατία, άμεση ή έμμεση, λειτουργεί αποδοτικότερα και δικαιότερα, σε ολιγάνθρωπες κοινωνίες. Κατά πολλούς, η δημοκρατία είναι το πιο απαιτητικό πολίτευμα, διότι απαιτεί πολίτες με υψηλή ευφυΐα, μόρφωση, αντίληψη, αίσθημα δικαιοσύνης και αξιοκρατίας καθώς και υψηλού κοινωνικού αισθήματος. Ακόμα, πως είναι το χειρότερο πολίτευμα, αλλά και το καλύτερο εν σχέση με τα άλλα υπάρχοντα πολιτεύματα. Μερικά παραδείγματα, είναι η δημιουργία φιλαρχίας και αίσθημα εκμετάλλευσης των άλλων, από όσους βρίσκονται σε σχέση ισχύος, καθώς η «δημοκρατίες» συχνότατα παρουσιάζουν έλλειμμα δημοκρατίας και ισότητας. Η παρουσία ικανών και ευφυϊών πολιτών στα κοινά της πολιτείας, εκκολάπτει φαινόμενα φιλαρχίας, κόντρας και εσωτερικών συντεχνιών, που ζουν παρασιτικά, εις βάρος του συνόλου. Από την άλλη μεριά , πρέπει να τονιστεί πως η δημοκρατία, τουλάχιστον στη θεωρία, είναι το πιο δίκαιο πολίτευμα, εφόσον δίνει τη δυνατότητα στον πολίτη να αναζητήσει το δίκαιο του στα δικαστήρια, εναντίον ακόμα και του πιο ισχυρού πολίτη.
Επίσης, εάν πρόκειται για πλειοψηφικές δημοκρατίες, η πλειοψηφική άποψη επικρατεί των μειοψηφικών. Βεβαίως αυτό συνιστά ένα είδος διάκρισης και ευνοιοκρατίας, αλλά με κάποιο τρόπο πρέπει να παρθεί απόφαση για την αντιμετώπιση των διαφόρων ζητημάτων. Αυτός ο τρόπος, είναι ο λιγότερο άδικος, αν όχι ο δικαιότερος, δεδομένου ότι η πλειοψηφία είναι αντάξια αυτού το προνομίου της. Σε αντίθετη περίπτωση, δικαιώνονται οι επικριτές της δημοκρατίας, οι οποίοι κάνουν λόγο για αυτοκαταστροφικό και αδύναμο σύστημα διακυβέρνησης. Ίσως το πιο περίφημο παράδειγμα δημοκρατίας, αποτελεί η αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία. Η Αθηναϊκή δημοκρατία, παρ όλες τις καινοτομίες και τις (περιορισμένες) ελευθερίες που παρείχε στους πολίτες, παρουσίαζε εγγενείς αδυναμίες. Αυτές οι αδυναμίες, οι οποίες επισημάνθηκαν από πολλούς διανοητές της αρχαιότητας. Αυτό που μπορεί να ειπωθεί επιγραμματικά για τις αρχαίες ελληνικές δημοκρατίες είναι ότι οδηγούσαν στην αυτοκαταστροφή τους, όταν απουσίαζε ο χρηστός ηγέτης, του διαμετρήματος του Περικλή.
Αυτός είναι και ο λόγος που η δημοκρατία έχει ονομασθεί και ως «το πολίτευμα των μετρίων». Λόγω της εξαναγκασμένης και συχνά αγγυλωτικής ιδέας περί απόλυτης ισότητας, τείνει να αποκλείει από το δικαίωμα της κοινωνικής ανέλιξης, κάθε άξιο και προικισμένο πολίτη, με συνέπεια την τελική αποδυνάμωση του συνόλου, που σε αντίθετη περίπτωση θα επωφελείτο των επιτευγμάτων του. Επίσης, το αμφοτεροβαρές γεγονός της μη απαραίτητης σύνδεσης του ατόμου με το κράτος, βλάπτει το σύνολο. Όταν νοσεί το σύνολο, θα νοσεί η μονάδα και αντιστρόφως. Μετά την σύντομη περιγραφή της Αθηναϊκής δημοκρατίας, είναι χρήσιμο να αναφερθούμε στην σύγχρονο δημοκρατία. Αυτή δε, ανάγει την καταγωγή της στην περίφημη Γαλλική Επανάσταση. Η Ευρωπαϊκή δημοκρατία είναι στην ουσία η Γαλλική δημοκρατία. Δεν θα εξεταστεί το πώς δημιουργήθηκαν οι αρχές της, παρά μόνον θα γίνει αναφορά επί τροχάδην ότι είναι πιο «δημοκρατία» από την αρχαία αθηναϊκή.
Παρουσιάζει παρεμφερείς παθογένειες με την αθηναϊκή ως το προ το έλλειμμα δημοκρατίας, όμως δίνει στο άτομο περισσότερες ελευθερίες, δικαιώματα, και λιγότερες υποχρεώσεις από την αθηναϊκή. Η Γαλλική δημοκρατία ερμήνευσε κατά το δοκούν και τροποποίησε τις αρχές της αρχαίας δημοκρατίας. Εν συνεχεία, θα εξεταστεί το οικονομικό μοντέλο του καπιταλισμού. Ο καπιταλισμός, οδοιπορεί παραλλήλως της δημοκρατίας. Μέσω της αντίληψης της ελευθερίας των πολιτών, εμβάλλεται η αντίληψη της ανεμπόδιστης οικονομικής δραστηριότητας, με τελικό σκοπό την παγκοσμιοποίηση και την ένωση του πλανήτη( Ωστόσο, δύναται να υπάρξει δημοκρατία εκτός του καπιταλισμού, όπως ασφαλώς και το αντίστροφο).
Ο καπιταλισμός βασίζεται στην ισχύ του οικονομικού συναλλακτικού μέσου και στην ελευθερία διακίνησης του. Παράλληλα με την ελεύθερη οικονομία, συνυπάρχει και η αρχή της παρεμβατικότητας. Παρεμβατικότητα σημαίνει να επεμβαίνει το κράτος στην τιμή κάποιου αγαθού, να ελέγχει και να αποτρέπει την δημιουργία τραστ, αθέμιτου ανταγωνισμού και λοιπού οικονομικού εγκλήματος.
Προσφάτως η «διάσωση» τραπεζικών και άλλων οικονομικών μονάδων, υπό το φάσμα πτώχευσης, με σκοπό την γενική διάσωση της οικονομίας, η οποία κατέληξε να ορίζεται σχεδόν απόλυτα από τις «αγορές» Ο καπιταλισμός ή αλλιώς κεφαλαιοκρατία, όπως σημειώθηκε, απαιτεί ελευθερία διακίνησης, συναλλαγών, και ελάχιστη έως καθόλου μεσολάβηση της εξουσίας. Πολύ συχνά, υπερκερνά την κρατική εξουσία, επιβάλλοντας τους δικούς της κανόνες. Αυτή ακριβώς η ακατάσχετη εισβολή της οικονομικής επιβολής στις κοινωνίες, γεννά τέρατα. Η μεγάλη ελευθερία γεννά τέρατα κι όχι αγαθό, όπως αποδεικνύεται από την ιστορία. Μπορεί η ιστορία να δικαίωσε τον καπιταλισμό, με την «νίκη» του κατά του κομμουνισμού και την ανακήρυξη του στο πιο «οργανικό» οικονομικό μοντέλο. Όπως λέγεται, «στον καπιταλισμό, οι φτωχοί είναι πολυάριθμοι, στον κομμουνισμό είναι όλοι φτωχοί». Αν και το παραπάνω ρητό αποτελεί χοντροκομμένη γενίκευση, αναμφισβήτητα το κεφάλαιο εξασφαλίζει «μεγαλύτερη πίτα», ενώ ο κομμουνισμός υπόσχεται «δικαιότερη κατανομή των μεριδίων μιας και μοναδικής πίτας, έστω ταπεινότερης». Αλλά αυτό θα εξεταστεί σε επόμενο τμήμα της εργασίας. Εν κατακλείδι, ο σύγχρονος κόσμος, παραμένει χώρος αδικίας, ταραχών, παρόλο που σε πολλά μέρη του «αναπτυγμένου» κόσμου, επικρατεί δημοκρατία και ελεύθερη οικονομία. Στην αντίληψη του μέσου ανθρώπου, καπιταλισμός και δημοκρατία έχουν διαμορφώσει μία ενωμένη έννοια περί λειτουργίας οικονομίας και κοινωνίας.
Ουσιαστικά η κοινοβουλευτική δημοκρατία, με τα τόσα δυνατά και αδύνατα της σημεία, είναι δέσμια του ισχυρότερου οικονομικού μοντέλου του καπιταλισμού. Ο νόμος δεν εφαρμόζεται, οι κεφαλαιούχοι λαμβάνουν ειδική μεταχείριση, καθώς είναι απαραίτητοι για το σύστημα, στην τροφοδότηση της αγοράς με ρευστό. Επιπροσθέτως, οι δημοκρατίες είναι αδύναμες να επιβληθούν, ακόμη και να το θέλουν, στους κεφαλαιούχους, εφόσον τους έχουν ανάγκη αλλά και δεν μπορούν να απαντήσουν σε ενδεχόμενο οικονομικό πόλεμο, από τη στιγμή που η παγκοσμιοποίηση και η ελεύθερη αγορά αλυσοδένουν τη δημοκρατία, η οποία δεν διαθέτει τα όπλα προς αντιμετώπιση του αντιπάλου. Το χειρότερο όλων είναι πως η δημοκρατία κι ο καπιταλισμός δίνουν ένα ψευδεπίγραφο αίσθημα ελευθερίας και αυτοκυριαρχίας, ενώ στην πραγματικότητα τίποτα δεν είναι πιο ανελεύθερο από το να είναι κανείς πολίτης σε μια καπιταλιστικά δημοκρατική εξουσία, η οποία αποφασίζει δικτατορικά με κοινοβουλευτικό μανδύα, αφού τα δημοψηφίσματα σπανίζουν στην πράξη.
